|
KÖKLER
|
Doğal Sondajcılar |
Bitkilerin yaşamlarını sürdürebilmeleri için
fotosentez yapmaya, bu işlem için de topraktan
alacakları suya ve minerallere ihtiyaçları
vardır. Bu ihtiyaçlarını karşılamak için de
toprak altında sondaj yapan köklere gereksinim
duyarlar. Köklerin görevi, toprağın altına
bir ağ gibi hızla yayılıp su ve mineralleri
çekmektir. Bununla birlikte bitki kökleri,
narin yapılarına rağmen tonlarca ağırlığa
ulaşabilen bitkilerin toprağa sıkıca bağlanıp
tutunmalarını da sağlarlar.
|
|
Köklerin toprağı tutma özelliği son
derece önemlidir, çünkü bu sayede toprak
kaymaları, toprağın verimli üst katmanlarının
yağmurlarla kaybı gibi insan yaşamını
etkileyecek olumsuz etmenler de ortadan
kalkmış olur. Bu işlemleri yaparken
kökler hiçbir teçhizata gerek duymazlar.
Köklerin suyu çekme işlemini başlatacak
gücü sağlayan bir motorları yoktur.
Suyu ve mineralleri metrelerce uzunluktaki
gövdeye pompalayacak bir teknik donanımları
da mevcut değildir. Ama kökler çok geniş
bir alana yayılarak suyu çekebilirler.
Peki, kökler bu işi nasıl başarmaktadırlar?
|
|
Bu sistem nasıl işler?
|
Erişkin bir akçaağaç sıcak bir yaz gününün
öğleden sonrasında her saat için, tek başına
yaklaşık olarak 265 litre su kaybeder. Bu,
ağaç için çok önemli bir kayıptır. Hemen kaybolan
miktarda suyun yerine konması gereklidir.
Bitkilerde bulunan kusursuz kök sistemi sayesinde
buharlaşan suyun her damlası anında yenilenir.
1 Toprağın
derinliklerine dağılmış olan kökler, bitkinin
ihtiyacı olan su ve mineralleri, gövde ve
dallar vasıtasıyla yapraklara kadar ulaştırırlar.
Köklerin topraktaki suyu emmeleri adeta bir
sondajlama tekniğini andırır. Kök uçları,
topraktaki suyu bulana kadar toprağın derinliklerini
aramaya devam ederler. Su köke, öncelikle
dış zarından ve kılcal hücrelerden girer.
Hücre içinden ve hücre kabuklarından gövde
dokusuna geçer. Buradan da bitkinin her bölümüne
dağıtılır. Bitkinin kusursuz bir şekilde yerine
getirdiği bu işlem aslında son derece karmaşık
bir işlemdir. Öyle ki bu sistemin sırrı teknoloji
ve uzay çağına eriştiğimiz günümüzde bile
tam olarak anlaşılabilmiş değildir. Ağaçlardaki,
bu bir nevi "hidrofor sistemi"nin
varlığı yaklaşık iki yüzyıl önce keşfedilmiştir.
Ancak suyun yer çekimine aykırı bu hareketinin
nasıl gerçekleştiğine kesin bir açıklama getirebilen
bir kanun hala bulunamamıştır. Bu konuda bilim
adamları sadece çeşitli teoriler öne sürmüşlerdir.
Bu teorilerin ortaya attığı mekanizmalardan
deneylerle ispatlanabilenler, belli bir oranda
geçerli sayılmaktadırlar. Bilim adamlarının
tüm bu uğraşıları neticesinde varılan sonuç
aslında hidrofor sistemindeki kusursuzluktur.
Böylesine küçük bir alana sığdırılmış olan
teknoloji, bu sistemin tasarımcısının benzersiz
aklını bize gösteren delillerden sadece bir
tanesidir. Ağaçlardaki taşıma sistemleri de
evrendeki her şey gibi Allah tarafından yaratılmıştır.
|
Genel hatlarıyla bitkilerdeki taşıma sistemi |
|
|
NOTLAR: |
1.
Milani, Bradshaw, Biological Science,
A molecular Approach, D.C.Heath and Company,
Toronto, s.430 |
|
|
|
|